Het najaar is traditioneel de tijd om de stand van zaken in de watersportmarkt te evalueren. Hoe verlopen de verkopen, wat zijn de nieuwe ontwikkelingen en wat kunnen consumenten en ondernemers in de toekomst in de watersport-business verwachten?
Boost
De Corona pandemie van 2020 en 2021 betekende een boost voor de watersport. Mensen konden niet reizen, maar hadden vakantiegeld te besteden. Door deze beperkingen zagen ze in een boot de mogelijkheid om alleen of in kleine kring veilig te recreëren. Zo kwam het dat alle vaaropleidingen volgeboekt waren en de charteraars de vraag niet aankonden. Verder deden vooral werven die kleine, direct beschikbare boten produceerden, goede zaken. Geschat wordt dat de pandemie 15 % nieuwe watersporters heeft opgeleverd.
Voorraden
Door de ongekende groei in populariteit van de watersport namen de omzetten in de branche evenredig toe. Daarop deden werven en bootdealers grote bestellingen om met nieuwe voorraad de grote vraag aan te kunnen. Maar in de loop van 2022 veranderde de wereld opnieuw ingrijpend. Afgelopen jaar werd de economie geconfronteerd met een inflatie van 10%, de hoogste in ruim 40 jaar. Er ontstond krapte op de arbeidsmarkt en tegelijk werden consumenten onzeker door de conflicten rond Oekraïne en Gaza. De brandstofprijzen bleven hoog en de hypotheekrente steeg in twee jaar tijd van 1.4% naar 4%. Deze negatieve economische ontwikkelingen zorgen ervoor dat mensen momenteel niet geneigd zijn om veel geld uit te geven. Met andere woorden, consumenten zitten niet in een consumptiemodus. Mede door het slechte weer in het voorjaar en de zomer van 2023 zakten de verkopen tot 50 % van het niveau in 2022. Is dat voor watersportondernemers nu reden voor paniek?
Positief
Nee, want er zijn voor de watersportmarkt ook positieve effecten te bespeuren. Er is grote vraag naar refit van wat oudere, goede jachten. Ook levert het elektrificeren van bestaande jachten veel werk op. Eén van de redenen is een toenemend aantal gebieden waar je uitsluitend mag varen zonder fossiele aandrijving. Vooral in de grote steden zoals Amsterdam en Utrecht heeft dat geleid tot een enorme vraag naar elektrische boten of ombouw van bestaande fossiel aangedreven vaartuigen naar hybride of vol-elektrisch.
Personeel
Maar net als in andere sectoren van de maatschappij, is er een tekort aan personeel. De uitdaging voor de watersport is momenteel vooral dat er momenteel weinig gekwalificeerde vakmensen, vooral op het gebied van houtbewerking, montage, elektriciteit en polyesterwerk, beschikbaar zijn. Ook stromen er nog altijd onvoldoende watersportprofessionals via de reguliere opleidingen in.
Prijzen omhoog
Wat betekenen deze trends nu voor de toekomst van de watersportmarkt? De algemene conclusie is dat er ondanks alle negatieve factoren toch nog altijd een koperspubliek is. In de hogere prijssegmenten is er zelfs totaal geen daling in de aan- en verkoop te bespeuren. Hoe groter de boten, hoe stabieler de vraag. Verder zie je dat de prijzen van boten in alle segmenten de laatste twee jaar met 40-80% zijn gestegen ten opzichte van 2020. Dit is deels te herleiden tot logistieke problemen vanuit de corona tijd en de hogere kosten voor transport en opslag.
Regelgeving
Een ander deel van de prijsverhoging is te verklaren vanuit de strengere Europese regelgeving inzake arbeid, duurzaamheid en milieu. Prijsstijgingen zijn ook gezien in de Camper en Caravanmarkt, maar daar waren de verhogingen minder groot. Het extreem duurder worden van boten heeft veel te maken met de beperkte capaciteit van jachtwerven ten opzichte van de caravan en campermarkt waar seriebouw en schaalgrootte een veel grotere rol spelen.
Overschot
Er zijn momenteel veel gebruikte boten in de markt, maar dat zijn vooral boten in het lagere prijssegment. Vooral bij goedkopere sloepen, tenders en consoleboten is er sprake van een overschot. In het grotere en exclusievere segment is er een stabiele, grote vraag. Dat betekent dat er enerzijds moet worden geïnvesteerd in het promoten van de watersport en in het blijven vinden van nieuwe en jonge watersporters, die goedkope kleine boten willen kopen.
Opleiden
Voor een gezonde watersportmarkt is het ook nodig om de vraag in het hogere segment te stabiliseren. Dat houdt in dat er een focus moet zijn op het opleiden van voldoende hooggekwalificeerd personeel voor de watersport. Voor jonge mensen is dat mogelijk vanuit de huidige opleidingen-structuur. Wellicht is het ook mogelijk om mensen vanuit andere vakgebieden in de watersport te laten zij-instromen. Al met al staat de watersportbranche voor grote uitdagingen. Gelukkig is het niet moeilijk om uit te leggen dat de watersport een geweldige vrijetijdsbesteding is. Het volgen van een watersportopleiding is vaak studeren vanuit je hobby. Daarom is het werken in een branche met zoveel kansen voor veel watersportliefhebbers een gedroomde carrière.
