Van Plaggen 900: 3D geprint plezier

De Van Plaggen 900 werd in 2025 genomineerd als Boot van het Jaar in de nieuwe categorie Elektroboten. De elektrisch aangedreven boot ziet er uit als een grote reddingssloep, maar bijzonder is de bouwwijze. Het is namelijk een van de grootste 3D geprinte boten van dit moment.

Studentengrap

Van Plaggen is min of meer begonnen als Amsterdamse studentengrap. In 2019 werd een reddingssloep voorzien van een elektromotor en kreeg de naam van het stamcafé van de ‘Lullo’s’ uit de bekende TV-serie Jiskefet. De boot werd populair en de oprichters besloten meer reddingssloepen elektrisch te maken en daarmee geld te verdienen. In 2024 voegde Thijs Hardebol zich bij de oprichters. Hij besloot de relatief nieuwe huiskamergrote 3D print techniek te gebruiken om een boot te bouwen. Het werd de Van Plaggen 900, een boot die dienst zou kunnen doen als elektrische rondvaartboot in de Amsterdamse grachten.

Geribbeld

Met de huidige stand van zaken kost het printen van de 9 meter lange kajuitsloep ongeveer 10 dagen. Er kleven veel voordelen aan deze techniek: je maakt gebruik van hergebruikt en herbruikbaar kunststof, je kunt elk ontwerp op alle onderdelen simpel op de computer wijzigen en er is voor het bouwen van het casco geen mankracht nodig. Als alles meezit heb je in twee maanden doorlooptijd een nieuwe boot. Nadelen zijn er ook. Het proces kost (uiteraard) veel energie, de techniek staat nog in de kinderschoenen en je krijgt een casco dat niet glad maar geribbeld is. Bij van Plaggen is dat opgelost door de boot na de print te schuren en te plamuren. De aflak kan in elke gewenste kleur, zoals het populaire baby-blauw van de geteste boot.

Ballast

Het ontwerp is afgekeken van de reddingssloepen die de mannen eerder hadden geëlektrificeerd. Het gaat om een spitsgat sloep met doorgestoken roer. De neus is nogal apart gevormd en de boorden (de zijkanten van de romp) lijken als langs een liniaal getrokken. De sloep is ruim opgezet met een kleine kajuit onder het lage voordek. Van oude reddingssloepen is bekend dat ze moeten worden geballast als je ze als plezierboot gebruikt. Als je de boot als reddingssloep gebruikt, zijn de geredde opvarenden de ballast, waardoor de boot dieper in het water komt te liggen. In de 4 ton zware Van Plaggen 900 is ruim 300 kilo ballast in de vorm van broodjes lood geplaatst. De constructie is versterkt met honingraat verstevigingen. Op veel onderdekse delen zie je het 3D-print-motief terug en is de afwerking basaal.

Vaste pod

Voor de voortstuwing wordt gebruik gemaakt van de beproefde Combi 48V, vloeistof-gekoelde pod-motor met 10 kW vermogen. Het is een rustige motor met een maximaal toerental van 1200 rpm. Deze is vast onder het achterschip, vlak voor het (hydraulisch aangestuurde) roer geplaatst. Voor de energiebehoefte is er een systeem met vaste Lithium-Ion accupakketten, die modulair uitbreidbaar zijn. Bij een motor met 10kW vermogen en bijna 5 ton bootgewicht heb je al snel een 20kWh accupakket nodig. Dit is goed onder de – met kunstteak bedekte – zelf-lozende kuipvloer te herbergen. De technische installatie met een Victron acculader-omvormer is professioneel uitgevoerd.

Geen opbergruimte

Opvallend is de keuze om onder de banken geen opbergruimte te maken. Voor de fenders, maar ook voor andere spullen kun je alleen het kajuitje, de ruimte onder de vloer of onder het achterdek gebruiken. Ook ontbreekt in de kajuit een toiletje of een serieus bed. Zo blijft veel potentieel van deze mega-stekker-sloep onbenut. Want op een dergelijke boot met ruimte voor comfort, moet je deze ook gebruiken. Nu kregen we de indruk dat alles in de haast was klaargemaakt om de boot storingsvrij varend te krijgen. Dat aspect is overigens wel gelukt.

Staand sturen

Bij het varen viel op dat de Van Plaggen 900 gemakkelijk stuurt en goed koersvast is. De draaicirkel is vrij ruim, maar met de boegschroef wordt dat issue zorgvuldig getackeld. De stuurstand is fraai, maar beweegt wat tijdens het varen. Hier is de functie ondergeschikt gemaakt aan de vorm. Een nadeel is dat je niet of nauwelijks zittend kunt sturen. De bank achter het roer is te ver weg van het stuur en de bedieningsinstrumenten. Dit is waarschijnlijk ingegeven door de manier waarop professionele rondvaart-sloep schippers in Amsterdam varen. Zij sturen altijd staand om goed overzicht te houden op het drukke water. Want, Youp van ‘t Hek zei al: “op de grachten varen tegenwoordig vooral veel Chardonnay slurpende pensionado’s”. Ook op de Van Plaggen 900 kun je ze goed in de gaten houden. Op mooie, comfortabele, oranje kussens die alle horizontale delen (behalve de vloer) bedekken.

Bereik

De werf geeft op dat je met 1kW verbruik ongeveer 7,5 km/u kunt varen. Dan zou je met de standaard accu van 15 kWh een actieradius van 112,5 km halen. Bij de praktijktest bleek de Van Plaggen (met 4 man aan boord) op het Markermeer iets minder zuinig. We noteerden 1,0 kW bij 6 km/u en daarmee haal je in 15 uur een bereik van 90 km. Overigens was de geteste boot voorzien van 20kWh Lithium accu’s. Bij een snelheid van 8 km/u bedraagt het verbruik iets meer dan 2 kW. Belangrijk is dat de boot stil en rustig vaart. En dat kun je langer volhouden dan de meeste plezierschippers willen. Wie wil langer dan 6-8 uur achtereen varen? De maximum snelheid is 13,5 km/u en dan verbruik je 7 kW aan energie. Dan heb je de accuvoorraad in drie uur met een bereik van 40 km. uitgeput.

Uitontwikkeld

Aan de Van Plaggen 900 kun je zien dat het 3D-geprinte model van 9 meter lengte nog niet echt is uitontwikkeld. De jury noemde het concept bijzonder doordat niet eerder boten in dat formaat 3D zijn geprint. Het proces biedt veel custom built voordelen. Op de computer worden alle details ingegeven en in twee weken rolt zonder tussenkomst van mensen een compleet casco uit de printer. Het ontwerp is geïnspireerd op oude reddingssloepen en biedt een zee van ruimte voor veel gasten aan boord. Dat maakt de Van Plaggen uitstekend geschikt voor grachtentochten met grote groepen.

Technische gegevens:

© Boottesten 2025