In Alicante, Spanje, verdrongen zich begin januari tienduizenden toeschouwers op de kade om een glimp op te vangen van de stoere mannen en vrouwen bij de start van hun Ocean race. De speaker tetterde op volume 10 over de heldendaden van de Capitanos, de schippers van de boten. In totaal lagen er elf boten klaar voor de start van de Ocean Race, het zeilevenement dat zich afficheert als de zwaarste sportwedstrijd ter wereld. Er staan zeven etappes op het programma, waaronder een superlange van 40 dagen. Het publiek smult ervan. Toch ligt de werkelijkheid iets genuanceerder.
Imoca’s
Van de 11 boten varen er slechts 5 echt helemaal rond de wereld. Dat zijn de zogenaamde Imoca’s, racemachines met een totaal af te sluiten kajuit, waarin het zeilen deels langs geautomatiseerde processen verloopt. De Imoca’s schieten dankzij draagvleugels met minimale weerstand, razendsnel over het water. De boten zijn bekend van andere zeilraces zoals de Route du Rhum en de Vendee Globe, vanuit Frankrijk georganiseerde non-stop zeilraces.
Acrobatisch
Over zwaar gesproken, in die Franse wedstrijden varen de zeilers deze 60 voet (18 meter lange) boten in hun eentje of in teams van twee man. De Vendee Globe race gaat non-stop rond de wereld, zonder ergens te stoppen en uit te rusten dus. De zeilers zitten vrijwel voortdurend in hun kajuitbubbel en worden op hun 40.000 km lange tocht rond de wereld permanent blootgesteld aan de herrie van de golven tegen de carbon romp. Verder worden ze regelmatig plotseling door elkaar geschud en moeten ze soms naar buiten om levensgevaarlijke reparaties te verrichten. Dat doen ze met acrobatische krachtsinspanningen op een boot die 40-50 km/u vaart. Zij zijn de echte zeilhelden van nu.
Privacy
Alleen hebben ze niet, zoals tijdens de eerdere edities van de Volvo of Whitbread races, ijs in hun verwilderde baard of hebben een door het vochtige klimaat verribbelde huid. Toch krijgen de Imoca’s het ook in de moderne Ocean Race zwaar te verduren. De zeilers verblijven met vijf man in hun cabine, draaien wachten van vier uur op, vier uur af. Verder moeten ze hun bed, slaapzak en de toiletemmer met elkaar delen, kennen geen privacy en krijgen nauwelijks rust. Maar bij elke tussenstop kunnen ze uitrusten en bijkomen, reparaties laten uitvoeren en bijslapen. Wat een verschil met de Vendee Globe. Daar kennen de zeilers geen rust.
10 jaar oud
En hoe zit het dan met die andere boten, de VO65’s? Deze editie varen er zes VO65 boten mee. Dit zijn eenheidsklasse boten die in 2012 zijn ontworpen en gebouwd om de race betaalbaar en eerlijker te maken. De huidige zes boten zijn meer dan 10 jaar oud, hebben allemaal al twee keer rond de globe gezeild en maken deel nu uit van een commercieel circuit. Daar is niks mis mee, want echte zeilliefhebbers kunnen daarop tegen betaling een dagje, een weekend of een Atlantische oversteek mee varen. Natuurlijk zijn de etappes en de oversteek op de VO 65 zwaar, maar echte oceaanzeilers lachen om deze beperkte blootstelling aan de elementen.
Doodzonde
Dit keer telt The Ocean Race slechts zeven etappes. Kapitaalkrachtige stop-overplaatsen in de Emiraten (Abu Dhabi), Azië (Hongkong en Qingdao) en Australië of Nieuw-Zeeland ontbreken in de route. Natuurlijk is de huidige Ocean Race niet meer de zwaarste sportwedstrijd. Het is nu een evenement dat leunt op oude beelden en sentimenten, waarmee de organisatie probeert de TV-rechten zo duur mogelijk te verkopen. Er zeilen teams mee die amper hun boot kunnen financieren omdat ze bijna geen kansen meer hebben voor activatie van hun sponsorcampagnes. Het ontbreken van een hoofdsponsor, de afhankelijkheid van TV-inkomsten en de gemankeerde route voorspellen het uitdoven van dit ooit zo geweldige sportevenement. Als liefhebber vind ik dat doodzonde. Maar ik blijf het wel volgen want niets is zo onvoorspelbaar als een zeilrace rond de wereld.
Zie ook: artikelen over de VO 65 boten en hoe deze zeilen op deze site.
