Duurzame droogvaller: Bestevaer SY 36

De Bestevaer SY 36 was in 2023 een van de genomineerde boten voor de Zeiljacht van het Jaar innovatieprijs. Het compacte aluminium zeiljacht met herkenbare Bestevaer uitstraling is ontworpen door Gerard Dijkstra en gebouwd door KM Yachtbuilders in Makkum.

Uitdagend

Met een lengte van 10,95 m. is de Bestevaer SY 36 het kleinste jacht uit de Bestevaer Custom lijn. Deze werd door Gerard Dijkstra ontworpen om tegemoet te komen aan de vraag naar zeiljachten, waarmee verafgelegen en uitdagende vaargebieden comfortabel kunnen worden doorkruist. De Custom lijn begon met een 53 voeter en door het succes van dit model, door Dijkstra voor zichzelf ontworpen, volgden er custom Bestevaers in veel andere lengtes. Nu Dijkstra (1944) en zijn echtgenote op leeftijd zijn, hebben ze niet meer de behoefte om lange reizen met een groot jacht te maken. Daarom tekende Dijkstra voor zichzelf een compacter jacht, niet bedoeld voor oceaanoversteken, maar ontworpen om droog te kunnen vallen en kortere zeilreizen te maken, bijvoorbeeld over de Waddenzee.

Innovatief

De boot is met de ongeverfde aluminium romp, de stompe boeg en de karakteristieke Pilot-house kajuitopbouw onmiskenbaar een Bestevaer. Je zou kunnen denken dat Dijkstra ‘gewoon’ een kleinere versie van de al ruim twintig jaar oude 53 heeft getekend, maar dit jacht is echt van deze tijd en toegespitst op het gebruik in ondiep water. De SY 36 is in zeer veel details als innovatief te bestempelen. Duurzaam zijn met name het gebruik van gerecycled aluminium, de zonnepanelen, de elektrische aandrijving en de zeilen van hergebruikte kunststoffen. Ook is er gelet op waar de gebruikte materialen vandaan komen. Daarom is de betimmering uitgevoerd met Europees eikenhout.

Stilgezet

Het is een compact jacht waarin op een relatief beperkt oppervlak een leven lang zeilervaring is verwerkt. Er zijn tal van slimme ontwerpdetails die getuigen van de klasse van Dijkstra. Het Vlaamse jurylid Paul van den Keybus omschreef dit prachtig: ,,Als je aan boord stapt, lijkt het alsof de tijd even is stilgezet. Maar wel op een zeer mooi moment.”

Droogvallen

De Bestevaer SY 36 wordt met een helmstok gestuurd. Het roerblad is op te halen, net als de kiel. Door het geballaste midzwaard omhoog te zetten verandert de diepgang van 2,40 m. naar slechts 70 centimeter. Bovendien kun je met dit jacht droogvallen om zo nog dichter bij de natuur te kunnen komen. De romp is geïsoleerd met steenwol en gespoten kurkdeeltjes. Buiten ontstaat door het ontbreken van een stuurwiel een ruime kuip. Heel slim is de boot-brede stuurbank die de bergruimte achterin kan afsluiten en bovendien als loopplank kan worden gebruikt. Er zijn brede gangboorden en de lijnen lopen voorop bovendeks en in het laatste stuk onderdeks. Het kajuitdak is grotendeels belegd met zonnepanelen.

Ruimte

In het interieur zijn voorin twee vaste slaapplaatsen. De slaapplek is niet afgescheiden van de rest van het interieur en mede daardoor maakt deze 36 voeter een zeer ruime indruk. Boven de zwaardkast is een tafel en de banken er omheen kunnen ook als bed worden gebruikt. Aan bakboord is de kleine kombuis en iets daarachter is een smalle hut met een compacte hondenkooi. Aan stuurboord is de mooie natte cel. De navigatiehoek is in het hoger gelegen pilot-house-deel van de kajuit. Onder de stuurboord zitting vind je de kast voor de zeilkleding in de ruimte waarin ook de elektrische apparatuur is verwerkt.

Onkwetsbaar

Bijzonder is dat het jacht een onkwetsbare indruk maakt. De elektrische OceanVolt 15 kW, 48 V motor is dankzij een slimme reversibele propeller in staat om tijdens het zeilen weer elektriciteit op te wekken om de twee enorme Lithium Ion batterijen weer op te laden. Diesel wordt alleen gebruikt voor de verwarming en eventueel voor de optionele Range extender. De mast is een deckstepped Selden met twee zalingen. De 9/10 zeilvoering met een 36,9 m2 squarehead grootzeil, een 28,2 m2 fok, een 65 m2 Code zero is in zoals op de andere Bestevaer jachten. Het is opvallend dat Dijkstra heeft gekozen voor een Hoyt boom als middel om de fok zelfkerend te maken. Deze was overigens tijdens de testvaart nog niet aangebracht.

Commando’s

Mede door fors gedimensioneerde elektrische lieren is de Bestevaer ook uitstekend shorthanded door zeilers op leeftijd te varen. De boot stuurt weliswaar iets zwaarder dan een dinghy, maar dat hoort bij het stoere en onbuigzame karakter van de boot. Ondanks de 28 knopen die we maximaal tijdens de testvaart hadden, bleef de Bestevaer geduldig luisteren naar de commando’s van de stuurman. De trim-voorzieningen zijn zoals het hoort op een cruising jacht. Je kunt de zeilen zonder veel poespas in de optimale stand brengen. Je kunt veilig naar het voordek komen dankzij brede gangboorden en goede voorzieningen om je aan vast te grijpen. Heel fijn is de beschutte plek achter de opbouw. Zoals Dijkstra zelf zegt: ,,Ik snap de lol niet om stoer te doen en buiten in de regen te zitten, waarom zou je?”

Klasse

De ankervoorzieningen, bergruimtes en trim-mogelijkheden zijn andere stille getuigen van de klasse en ervaring van Dijkstra. Tijdens de Hiswa te Water werd Gerard Dijkstra voor zijn gehele oeuvre bekroond met de Boot van het Jaar Oeuvre Award. Deze is in het leven geroepen om een persoon te eren die zich langere tijd op bijzondere wijze voor de Nederlandse watersport verdienstelijk heeft gemaakt en daar niet eerder voor is gelauwerd. Na een uitvoerige discussie heeft de jury unaniem besloten de Boot van het Jaar Oeuvre Award toe te kennen aan zeezeiler, wedstrijdzeiler en grootmeester van het jachtontwerp Gerard Dijkstra.

Overwegingen

Gerard Dijkstra heeft een enorm oeuvre, dat zowel motorboten als zeiljachten bevat. Als jongeman won hij als navigator aan boord bij Conny van Rietschoten de Whitbread Round the World Race, wat nu de Ocean Race is. Bij zijn ontwerp-successen moeten de Bestevaer zeil- en motorjachten worden genoemd. Behalve plezierjachten en superjachten ontwierp Dijkstra een enorme vloot aan werkschepen. Daarnaast is hij de ontwerper van spraakmakende boten als de Maltese Falcon en de Clipper Stad Amsterdam. Ook was Dijkstra een belangrijke raadgever bij de Engelandvaarders oversteek met de Yvette II van de Telegraaf Vaarkrant uit 2014.

Bescheiden

Dijkstra is een icoon in de zeilwereld, altijd heel vooruitstrevend en vol innovatieve ideeën. Hij speelde een cruciale rol bij de wedergeboorte van de J-klasse zeiljachten, waarmee een generatie tijdloos mooie snelle zeiljachten voor de eeuwigheid is behouden. Dijkstra is zeiler, jachtontwerper, innovator, maar bovendien een bijzonder aimabel mens. Geen prijs is groot genoeg voor Dijkstra. De Boot van het Jaar Oeuvre Award is een bescheiden eerbetoon en passend voor iemand die zo bescheiden is ten opzichte van zijn enorme kennis en ervaring.

Geen winnaar

Ondanks de grote bewondering voor Dijkstra en alle positieve ervaringen met zijn jongste ontwerp won de Bestevaer SY 36 niet de Hiswa te Water Zeilboot Innovatie Award 2023. Die eer ging naar de Saffier Se 24 Lite, waarvan eveneens op deze site een review te vinden is.

Technische Specificaties Bestevaer SY 36