Deze Kok Fluistervink boottest is uitgevoerd in 2019.
De Fluistervink van Kok Jachtbouw is het meest gefilmde bootje van 2018 en 2019. Tijdens de Elfsteden-zwemtochten van Maarten van der Weijden was de Fluistervink zijn elektrische bijboot. Kan een elektrosloep 55 uur ofwel 163 kilometer varen op 1 lading? Ja, dat is tijdens de ultra zwem marathons bewezen.
Experiment
Bij de Vinkeveense werf van Henk Jan Kok kwamen veel mensen met vragen over het vervangen van een brandstofmotor voor elektro-aandrijving. Daarom maakte hij een jaar of tien geleden samen met zijn vader Theo een houten sloep om met aandrijvingen te kunnen experimenteren. Voor 350 euro kochten ze de tekeningen van een ‘Alina sloep’, wijzigden de zeeg een beetje, maakten de sloep iets langer en hoger. Het hout kostte destijds rond de 2000 euro. Vader en zoon bouwden de sloep samen in drie maanden tijd in hun vrije tijd. Het zijn echte vaklui, want na tien jaar kun je nog altijd de liefde voor houten jachtbouw aan de ‘Fluistervink’ aflezen. Bovendien ziet de boot er nog als nieuw uit. Volgens Henk Jan is dat niet moeilijk als je een jachtwerf hebt. “Wie appelen vaart, die appelen eet.”
Okumé met epoxy romp
De schitterende okumé romp is afgewerkt met epoxy en het interieur is betimmerd met mahonie. Dekken en de vloer zijn ambachtelijk belegd met teakhout. De elektro-aandrijving heeft nog een interessant voordeel. Je hebt bijna geen motorkist in het midden van de boot nodig en dat schept een zee van ruimte. Alle accu’s zijn onder het voordek geplaatst. Toch is de ergonomie van het ontwerp matig, want de rugleuningen van de banken zijn eigenlijk te laag. “Dat los je op met een lekker dik kussen”, aldus Kok. Voorin is tussen de banken een breed bed te maken. “Tijdens de tocht hebben we daar heerlijk kunnen liggen. De boot maakte geen geluid, de omstanders op de oevers langs de Elfstedenroute des te meer.”
10kW motor
De sloep heeft in de afgelopen jaren driemaal een nieuwe aandrijving gekregen, want de ontwikkelingen in het elektrisch varen volgden elkaar in een rap tempo op. De meest recente is een 10 kW Bellman vloeistof gekoelde elektromotor aan een water-gesmeerde schroefas. “Onnodig zwaar voor een sloep van een 1400 kilo, maar wel heerlijk om bij harde wind en stroom zoveel extra vermogen te hebben,” aldus Kok. “Bovendien kun je onbeperkt langzaam varen en dan gebruikt zo’n motor bijna niets.” De stroom komt uit vier Lithium Ion 15 kW batterijen. Deze vormen de grootste kostenpost voor de sloep. De acculader is een Mastervolt 50A Mass 48-50. “Deze sloep kun je gemakkelijk als sleepboot gebruiken”, aldus Kok. De enorme kolk water bij het accelereren onderschrijft dit.
Diesel vervangen
“Bij het ombouwen van diesel of benzine naar elektrisch moet je altijd rekening houden met het gewicht van de boot en de vorm van het onderwaterschip. Tegenwoordig is het vervangen van een dieselmotor tegen een elektrische aandrijving simpel en beter betaalbaar geworden.” Kok geeft een paar voorbeelden: Voor een boot tot ongeveer vijf meter en een maximaal gewicht van anderhalve ton is een 2,5 kW elektromotor voldoende. Met 7,1 kW aan loodaccu’s komt zo’n pakket uit op €6.500. De inbouw kost ongeveer 2000 euro, dus totaal ben je dan ongeveer € 8.500 kwijt. Je moet dan wel de schroefas en de schroef kunnen hergebruiken. Voor een zes meter boot tot max 3 ton heb je een 4 kW motor met 10,4 kW accu’s nodig en dat is een ingreep die bij ongeveer €10.500 begint. Een boot tot acht meter heeft een 7,5 kW met 13,2 kW accu’s nodig dus dat begint bij 13.500 euro en voor een boot tot 10 meter kun je gebruik maken van een 10kW motor zoals in de Fluistervink met 15 kW accu’s. Deze configuratie kost snel 20 mille.
Onbeperkt langzaam
Als we met de boot gaat varen vallen twee zaken op. De motor maakt echt vrijwel geen geluid en het water achter de boot blijft volkomen vlak. De sloep stuurt zoals het hoort en is lekker stabiel. Draaicirkels zijn binnen twee scheepslengtes en je kunt onbeperkt langzaam varen Als je het gashendeltje openklapt komt er enorm veel power vrij. Dan haal je maximaal 13,6 km/u, maar de keerzijde is dat dan de accucapaciteit hard achteruit holt. Vaar je zoals tijdens de Elfsteden-zwemtocht, met gemiddeldes tussen 2 en 4 kilometer per uur, dan kun je bijna drie dagen achter elkaar doorvaren zonder tussendoor te hoeven bijladen.
Kracht van de zon
“Zo lang varen doet eigenlijk niemand. Meestal houdt het wel op bij acht uur onafgebroken toeren. Zo’n modern elektrisch systeem trekt dat fluitend,” aldus Kok. Hij adviseert overigens ‘ouderwetse’ lood-zuuraccu’s, gelaccu’s of moderne Lithium Ion batterijen. AGM-accu’s gaan snel stuk als ze te diep worden ontladen. Li-ion accu’s hebben daar geen last van, maar zijn weer veel duurder in aanschaf. “Uiteindelijk verdien je dat wel weer terug doordat ze veel meer laadcycli meegaan en veel dieper kunnen worden ontladen. Het mooist is als je de boot in een boothuis met zonnepanelen legt. Dan vaar je letterlijk op de kracht van de zon.”
Beoordeling:
Cijfer 8,6
Constructie ✭✭✭✭✭
Comfort & Ruimte ✭✭✭✭
Afwerking ✭✭✭✭
Ergonomie ✭✭✭
Vaareigenschappen ✭✭✭✭✭
Prijs/kwaliteit ✭✭✭
Technische Specificaties
Lengte: 6,70 m.
Breedte: 2,30 m.
Diepgang: 0,70 m.
Waterverplaatsing: 1400 kg
Motorisering: 3,5 – 10 kW elektromotor
Prijs vanaf: € op aanvraag
Meer info: www.theokok.nl
Deze boottest kan eerder (gedeeltelijk) zijn geplaatst in Yacht Vision Magazine, de Telegraaf Vaarkrant, de Telegraaf VRIJ, Watersport-tv.nl, Honda Marine Magazine en/of Botentekoop Magazine.